گستره عقلانیت در پرتو وحیانیت

پایان نامه
  • وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه جامعه المصطفی العالمیه - دانشکده الهیات و معارف اسلامی
  • نویسنده محمد علی موسوی
  • استاد راهنما محمد ظاهر فهیمی
  • تعداد صفحات: ۱۵ صفحه ی اول
  • سال انتشار 1380
چکیده

عقل اگرچه در قلمرو روابط انسان با خود، خدا، مردم و طبیعت، نیازی حیاتی و لازم به شمار می آید، و قلمرو شناخت و کارآیی آن نیز از حس فراتر می رود، اما نسبت به شهود قلبی و داده های وحیانی نارسا بوده، و با فقر ذاتی که دارد برای هدایت انسان کافی نیست. البته عقل و خرد در هماهنگی همه جانبه با وحی می تواند انسان را به سعادت و امنیت برساند. انسان ها در اصل برخورداری از عقل یکسان هستند، اما تعقل و خردورزی آن ها متفاوت است. معرفت، عمل نیک، درخواست از خدا و تجربه می تواند عقل انسانی را افزایش دهد. همچنین در اندیشه اسلامی به کسی خردمند گفته می شود که عقل را در تمام ابعادش به کار اندازد و پرورش دهد. بر این اساس، آنان که نسبت میان وحی و عقل را انکار می کنند، در حقیقت از معرفت وحی و عقل و ابعاد متنوع آن دو بی بهره هستند. عقل گاهی نقش زیربنایی را نسبت به دین ایفا می کند، و گاهی وسیله شناخت و ارتباط با خدا محسوب می شود. عقل در برخی موارد، نقش ملاک را عهده دار می شود، و در مواردی دیگر، جوهر و اصل دین شمرده می شود. اما در هر زمانی تلازم میان عقل و دین ثابت است. میزان بهره وری عقل از وحی، کشف و صدور حکم شرعی، و صدور فتوای محض عقلی و نسبت سنجی قضایای نقلی و شرعی می باشد. حجیت عقل ذاتی بوده، و فقهای شیعه برای استنباط حکم شرعی، در کنار کتاب و سنت همواره بر عقل تکیه کرده اند. بر اساس آموزه های اسلامی، ملازمه حکمی وسیعی میان عقل و نقل وجود دارد، تا جایی که صدور حکم یکی از آن دو، عین فتوای دیگر دانسته شده است. البته در حوزه ملاک احکام، توقیفی بودن احکام عبادات و مانند آن، عقل از توانایی کافی و لازم برخوردار نیست، و در این موارد، تنها اطاعت و فرمان برداری از شرع می تواند موجب نجات و راهنمایی عقل باشد.

۱۵ صفحه ی اول

برای دانلود 15 صفحه اول باید عضویت طلایی داشته باشید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

گستره ملی آموزش عالی در پرتو فناوریهای ارتباطی و اطلاعاتی

در این پژوهش مباحث جهانی شدن، ‌نقش آموزشهای مبتنی بر فناوریهای ارتباطی و اطلاعاتی و تأثیر آنها بر آموزش عالی ایران بویژه آموزش از راه دور به روش کیفی بررسی شده است. منابعی که به این بررسی یاری رسانده اند، عبارتند از:  نوشته‌های مرتبط به سه حوزة‌ : جهانی شدن در پرتو فناوریهای ارتباطی و اطلاعاتی،‌ ضرورتهای تغییر در نظامهای آموزش عالی برای دسترسی همگان به این نوع آموزش ‌ و شرایط فعلی آموزش...

متن کامل

گستره مشروعیت آزادی عمل قضایی در پرتو اصل حاکمیت قانون (مطالعه موردی پرونده های رابطه نامشروع)

گاه قاضی درباره مسئله ای حقوقی با دو یا چند پاسخ حقوقی مواجه می شود که هریک از پاسخ ها از نظر قانونی به یک میزان صحیحند. در چنین شرایطی قاضی نمی تواند تنها بر اساس فکت های پرونده ارزش صدق گزاره های حقوقی و به تبعِ آن پاسخ حقوقیِ صحیح را یافته و به وظیفه سنتی خود در تطبیق رفتار یا موقعیتی جزئی با یک قاعده حقوقی کلی (یعنی قیاس صوری یا استدلال استنتاجی) عمل کند؛ بلکه باید با اِعمال آزادی عمل و فرا رف...

متن کامل

عقلانیت شیعی و عقلانیت ارتباطی: تاملی در نتایج سیاسی

 چه رابطه ای میان عقلانیت شیعی و عقلانیت ارتباطی می توان برگزار کرد که از یک سو پویایی تاریخی عقلانیت شیعی در شرایط سلطه عقلانیت مدرن بر جهان امروز تضمین گردد و از سوی دیگر چنین عقلانیتی با حفظ استقلال دینی خود بتواند در تعامل با عقلانیت های  تاریخی غیر دینی قرار گیرد.  به طور خاص دغدغه پژوهش این است که نتایج سازنده سیاسی هماهنگی عقلانیت شیعی با عقلانیت ارتباطی را مورد بحث قرار دهد. طی چندین گف...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه جامعه المصطفی العالمیه - دانشکده الهیات و معارف اسلامی

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023